CnS.. SWentylacja jest jednym z najważniejszych systemów znajdujących się w każdym budynku. Odpowiada za prawidłową wymianę powietrza zanieczyszczonego na świeże. Dzięki procesowi stałej wymiany, w pomieszczeniach wentylowanych panują optymalne i komfortowe warunki. Co w sytuacji, gdy proces wentylacji nie działa prawidłowo? Jakie są oznaki nieprawidłowego funkcjonowania wentylacji?
Wentylacja grawitacyjna i mechaniczna
System wentylacji planowany jest już na etapie projektowania budynku. Podstawę stanowi wentylacja grawitacyjna. Czyli naturalna wymiana powietrza, która odbywa się pod wpływem warunków atmosferycznych za pośrednictwem kanałów wentylacyjnych oraz mikrowentylacji (np.: nawiewniki okienne i ścienne, szczeliny w stolarce okiennej). Różnica ciśnień spowodowana odmienną temperaturą oraz oddziałująca na budynek siła wiatru powodują, że powietrze zanieczyszczone jest usuwane z pomieszczenia, a na jego miejsce wnika powietrze świeże. Wydajność procesu jest większa, gdy temperatura zewnętrza jest stosunkowo niska. W związku z tym w sezonie zimowym wentylacja działa najkorzystniej, podczas gdy w letnim może w ogóle nie funkcjonować.
Ponieważ zimą proces naturalnej wymiany powietrza jest bardziej wydajny, z pomieszczenia wraz powietrzem usuwane jest ciepło. Czego konsekwencją jest konieczność większego ogrzewania.
Działanie wentylacji grawitacyjnej wspomaga wentylacja mechaniczna, której prawidłowe funkcjonowanie nie jest determinowane warunkami atmosferycznymi. Stanowi ją system złożony z jednego centralnego lub kilku klimatyzatorów odpowiadających za wymianę powietrza, a nawet odzysk ciepła (rekuperator). Dzięki temu powietrze w pomieszczeniu jest optymalne o każdej porze roku, a dodatkowo nie odnotowuje się strat ciepła, jakie występują w przypadku wentylacji grawitacyjnej.
Objawy awarii systemu wentylacji
Wentylacja w budynkach jest niezbędna, ponieważ nie tylko zapewnia świeże powietrze, ale też usuwa nadmiar wilgoci, która przyczynia się do rozwoju w pomieszczeniach grzybów i pleśni. Zjawisko to jest niebezpieczne dla zdrowia, a dodatkowo niszczy przegrody budowlane, co może prowadzić do uszkodzenia konstrukcji budynku.
Nieprawidłowe działanie wentylacji można bardzo szybko dostrzec. Oznaki mogą być różne, w zależności od rodzaju pomieszczenia (kuchnia, łazienka, salon, sypiania). Ponadto, trzeba pamiętać, że prawidłowo funkcjonująca wentylacja odpowiada zarówno za usuwanie zanieczyszczonego powietrza, jak i dostarczanie odpowiednich ilości świeżego.
Najczęstszymi objawami nieprawidłowego funkcjonowania wentylacji są:
- para wodna utrzymująca się w pomieszczeniu, a widoczna w postaci skroplonej na zimnych powierzchniach (ścianach, płytkach, oknach, lustrze w łazience),
- zaparowane okna,
- ślady pleśni i grzybów widoczne na ścianach,
- zniszczona powierzchnia ścian (złuszczająca się farba, odklejające się tapety),
- nieprzyjemne zapachy (utrzymujące się głównie w kuchni),
- niekorzystne samopoczucie wynikające z większej ilości dwutlenku węgla, ale też rozwoju pleśni i grzybów szkodliwych dla zdrowia.
Względna wilgotność powietrza w pomieszczeniu nie powinna przekraczać 70%. Wówczas ściany znacznie szybciej ulegają zawilgoceniu, a tym samym szybciej pojawiają się pleśń i grzyby.
Jednocześnie, przebywanie w nieprawidłowo wentylowanym pomieszczeniu natychmiast jest odczuwane. Oznaką takiego stanu rzeczy jest gorsze samopoczucie. Składa się na nie senność, zmęczenie, bóle i zawroty głowy, trudności w koncentracji, podrażnienie błon śluzowych (oczu, nosa), kaszel. W skrajnych przypadkach może wystąpić nawet ogólne osłabienie, dolegliwości ze strony układu oddechowego, zaburzenie pracy serca. Dodatkowo, znajdujące się w zanieczyszczonym powietrzu mikroorganizmy, mogą powodować obniżenie odporności organizmu, zwiększając podatność na choroby.
Ciąg wsteczny
Oznaką nieprawidłowo funkcjonującej wentylacji jest również tzw. ciąg wsteczny. Na czym polega to zjawisko? Występuje ono w sytuacji, gdy powietrze zanieczyszczone napływa do pomieszczenia z kratek wentylacyjnych, podczas gdy powinno ono być nimi usuwane. Przyczyną zjawiska jest brak otworów nawiewnych umożliwiających przenikanie świeżego powietrza do pomieszczenia. Dlatego bardzo ważne jest, aby je stworzyć (mogą to być nawiewniki okienne lub ścienne).